Note: This is an Albanian-language translation of Part II of my article for the Biblical Counseling Coalition, "Gospel Grace for the Eating Disordered Woman".
Shkrimtare: Marie Notcheva
Përkthyes: Juxhin Alia
Fjalë hyrëse nga ekipi BCC : Ju po
lexoni pjesën e dytë të një blogu me 2 pjesë te miniserive Hir & E vertetë mbi çrregullimet në të ngrënë nga Marie
Notcheva. Në pjesën e parë të kësaj serie, ne trajtuam mendësinë e gabuar dhe
“idhujtarinë” që qëndron pas çrregullimeve në të ngrënë. Në të dytën, do të
trajtojmë disa dallime të përqëndruara në ungjill, mbi mënyrën e këshillimit të
grave anoreksike dhe bulimike. Pjesën e parë mund ta lexoni këtu …
E pranuar nga Hiri
Në librin e saj, Good News for Weary Women (lajm i mirë për gratë e shqetësuara) Elyse
Fitzpatrick heq një paralele interesante mes këshillave
ekstra-biblike që gratë e krishtera marrin mbi të qënurit “të perëndishme” dhe
Galatasve të cilët Pali i qorton pse i shtonin rregullat e tyre besimit në
krishtin.Fitzpatrick me të drejtë vë në dukje se përpjekja për të jetuar sipas
standarteve të tua në një tentativë për ta bërë veten “të pranueshëm “ për Perëndinë
do të çojë drejt fajita, dështimit dhe dënimit të vetes. Disa shembuj të këtyre
rregullave të pashkruara qe injektojnë fajin përfshijnë presionin për të qënë
meuese shtëpiake, për të mësuar femijët në shkollën e së dielës, dhe të ushqejë
familjen e saj me vakte organike, të gatuara në shtëpi rregullisht. Të gjitha këto
janë zakone të mira por as nuk janë urdhëresa biblike dhe as na fitojnë “pikë”
me Perëndinë. Ajo çfarë Fitzpatrick po thotë është se kur ne(gratë) I shtojmë
barra të tepërta listës sonë te “vet-përmirësimit” ne po e vendosim veten sërish
nën “robërinë e ligjit” , duke u përpjekur
që ta bëjmë veten të dukemi “mirë në sytë tanë” dhe duke refuzuar nevojën për
hir.
Për një grua anoreksike ose bulimike, robëria prej
rregullave dhe ritualeve të vet-vendosura, rritet në mënyrë eksponenciale. Ushqimet
“e lejuara” bëhen gjithmonë e më pak, regjimet e ushtrimeve të detyrueshme, bëhen
më të gjatë dhe më të vështirë, dhe marrja e kalorive bie në nivele drastike
mos-ushqyerje.
Për një bulimike, të hash “më shumë seç duhet” (edhe një
kafshatë më tepër) e bën atë të justifikohet për ta vjellë të tërën : “Unë
tashmë e bëra lëmsh këtë punë… më mirë po i shkoj deri në fund”. Kjo mënyrë e të
menduarit “të gjitha ose asgje” nuk lë vend për hirin, gruaja ndihet e ndotur,
e dobët dhe fajtore kur “dështon”.Michelle Myers, ish-anoreksike, shkroi se u
ndikua nga fjalët e një miku të vet ndërsa kishte ngecur në mëkat si kurrë me
parë “ bën stërvitje apo jo, Perëndia të do njelloj”. Fakti se nuk je më pak “e
vlefshme” kur nuk ushtrohesh njëherë apo kur ha karbohidrate, është një koncept
i vështirë për tu rrokur nga një subjekt qe këshillohet për çrregullime në të
ngrënë dhe eshte një shembull konkret se ku ka nevojë ta aplikoj ajo ungjillin
në jetën e përditshme.
Dallime në këshillimin e klienteve anoreksike dhe bulimike
Ndërsa diskutoni “rregullat” e të resë që keshilloni, dhe
çfarë ndjen ajo se mund të arrijë duke i mbajtur ato, ju mund të hasni një
larmi përgjigjesh që varen nga sa thellë janë ngulitur sjelljet e çrregullimeve
në të ngrënë tek ajo. Gjithashtu vini re se anoreksiket janë përgjithsisht
raste më të veshtira këshillimi sesa bulimiket për një numër arsyesh:
- · Shpesh(por jo gjithmonë) ato janë më të brishta fizikisht, puna e rëndë e ndryshimit biblik mund të kërkojë më tepër energji sesa ato kanë.
- · Niveli i të gënjyerit të vetes është më i madh tek anoreksiket.
- · Frika nga ushqimi dhe idhurjtaria e dobësimit është bërë shteruese për to. Anoreksiket shpesh fillojnë keshillimin me pak shpresë për tu transformuar.
Nëse po këshilloni një femër që është diagnostikuar
klinikisht me anoreksia nervosa (çka
do të thotë se ajo është të paktën 20% nën
pëshën ideale trupore të saj), unë do të sugjeroja seriozisht për ju të kërkoni
që ajo të kontrollohet të paktën çdo javë nga një mjek dhe të bëjë analiza
laboratorike rregullisht. Mungesa e balancës së mineraleve elektrolitë janë
fenomen i zakonshëm si mes bulimikeve ashtu edhe anoreksikeve, por rreziku
i mos-funksionimit te zemrës apo
veshkave është më i madh në anoreksi
kronike.
Së dyti, jini të pregatitur për rezistencë nga subjekti
anoreksik që keshillohet kur pëqrpiqeni ta bëni atë ta shohë sjelljen e saj si
“mëkat”. Kjo është një nga dallimet më të mëdha që kam vënë re gjatë këshillimit
të grave me çrregullime në të ngrënë : një bulimike tashmë e di se sjellja e
saj eshtë e gabuar dhe vetë-shkaterruese, dhe i vjen zakonisht turp nga “humbjet e kontrollit” që ka. Në kontrast me
këtë një anoreksike ndihet e fuqishme kur arrin të privohet. Ajo beson se
sjellja e saj e ngurtë është vetë misherimi i “të shëndetshmes”, e justifikon
si “vetë-disiplinë”, dhe ndjen përbuzje për pëshen normale (që në sytë e saj është
shëndet I tepërt). Kur ajo sheh veten në pasqyrë, pavarësisht se sa e dobët
mund të jetë, ajo sheh një person obez përballë saj. Një bulimike mund të ketë
një pikëpamje idhujtare mbi peshën(duke dashur të jetë e dobët aq shumë sa është
e gatshme të mëkatojë per t’ia arritur) por zakonisht pesha e saj është afer
normales dhe pamja e saj nuk është aq e shtrembëruar. Anoreksikja krenohet me
“mbajtjen e ligjit” te vet, kjo është bërë identiteti i saj. Dëshira për të qënë
e dobët me çdo kusht mbizotëron deri në atë pikë sa frika e saj nga ushqimi është
bërë e pa-arsyeshme. Vetë natyra progresive e anoreksisë bën që subjekti I këshilluar
të ketë frikë të gëlltisë ushqim.
Përveçse e ndihmoj atë
ti përballë këto frikëra në mënyrë biblike, unë kërkoj nga subjektet
anoreksike të takojnë një dietolog(duke supozuar që sjanë të tillë) dhe këtë
takim e inkurajoj edhe për rastin bulimik.
Takimi me një dietolog ndihmon anoreksiken të fitojë besim për të
konsumuar ato çfarë trupi i saj ka nevojë në mënyrë të ushqyeshme, ndërsa përball
bashkë me ju, këshilluesin biblik, mashtrimet që ajo ka përvetësuar.
Si rregull, unë nuk ju kërkoj as subjekteve anoreksike,
as atyre bulimike të mbajnë ditar ushqimi, megjithëse dietologu mund ta kërkojë
diçka të tillë. Të shkruajturit e çdo gjëje që ajo ha përqëndron një vëmendje të
panevojshme tek ushqimi, sesa tek zbulimi i motiveve të zemrës së saj dhe tek
ripërtëritja e mendjës së saj.
Duke i dhënë shpresë dhe duke i mësuar asaj ta çmojë Krishtin
Sido që të shfaqet sjellja e çrregullimeve në të
ngrënë të subjektit që këshilloni, ti
japësh shpresë në sesionin e parë është vendimtare. Ajo mund të ketë
përvetësuar shumë mite rreth çrregullimeve në të ngrënë nga “psikologjia e
popit” siç janë “Ti kurrë nuk shërohesh, gjithmonë në përmirësim” përballeni
këtë me 1 Korintasve 6:11 ku Pali këshilloi ish- grykës, pijanec, homoseksual,
dhe të tjerë “të varur” nga mëkatet e tyre se ata janë “Larë… shenjtëruar…
drejtësuar në emrin e Zotit Jezus” Ndihmojeni atë që të shohë se po e përdor
ushqimin në një mënyrë që Zoti nuk e caktoi, dhe se po dëmton trupin që Ai i
dha asaj për ti shërbyer dhe për të nderuar vetë Zotin. Një prej ngjashmërive
mes anoreksisë dhe bulimisë është se në të dyja çrregullimet, kjo sjellje po
shërben si “shpëtimtar i rremë” – Ato e bejnë të vuajturin të ndihet mirë
(përkohësisht) prandaj është e vështirë të rreshtësh. Kur rehatia dhe Dobësimi
janë prioritetet kryesore të saj, mendja e saj nuk “është vendosur tek gjërat
qiellore” (siç vërejtëm në pjesën 1), dhe zemra e saj priret drej vetes (Mateu
6:21). Në mënyrë që të transformohet, ajo duhet të mësojë të ripërtërijë
mendjen me Fjalën e Perëndisë dhe ta kthej zemrën e saj drejt Krishtit
(Romakëve 12:1-3 , 2 Korintasve 3:18) Si në gjithë mëkatet jetë-zotërues,
besimtarja duhet të mësojë ta shohë Jezus krishtin si më të bukur dhe më të
dëshirueshëm se “idhulli” i saj. Detyra juaj është ta ndihmoni të dallojë cili
është vullneti i tij I menjëhershëm për jetën e saj( një mendje e transformuar,
shëndet, kthimi i ushqimit në rolin e vet jetik) dhe ti besojë Perëndisë dhe atyre që ai i ka
vënë pranë për ta ndihmuar(Proverbat 3:6)
Duke përballur tundimin
Të kapërcesh një çrregullim në të ngrënë nuk është e
thjeshtë, edhe për një të krishterë që sinqerisht dëshiron të ndjekë Krishtin.
Femrat shpesh mund të kenë drojë për t’i zbuluar “sekretin” e tyre dikujt kur
vijnë për herë të parë tek ju, me turp për sjelljen e tyre, dhe me dëshiren e
dëshpëruar për të ndalur por të tmerruara se Fjala e Perëndisë nuk do të
“mjaftoj” për to, dhe ato nuk do mund të bëjnë kthesë nga çrregullimi i tyre në
të ngrënë. Pregatituni të ri-vizitoni ungjillin ( Personin dhe veprën e Jezus Krishtit për to) shumë
herë dhe të tregoni, shpirtërisht, hir për çdo dështim (Luka 17:4 është një
varg i fuqishëm për mëkatin që jep varësi, po ashtu Romakeve 7). Mësojini asaj
ti kthejë sytë nga Krishti për ndihmë dhe ngushëllim në kohë
vështirësie(Hebrenjve 4:14-16, 1 Pjetrit 5:6-7, Mateu 11:28-30) çdo herë që ajo
është e aftë t’i drejtohet Perëndisë në momente dobësie dhe t’i rezistojë
tundimit për t’iu përmbajtur ushqimit apo për të vjellë, ajo do të fitojë
vet-besim dhe do të fillojë ta shohë veten duke kryer një fitore shpirtërore.
Shërim në trup, mendje dhe shpirt
Sapo subjekti që këshillohet ka filluar të hajë
rregullisht, vakte të shëndetshme dhe te zhvillojë modele të reja të menduari,
nevoja për t’u përmbajtur apo për të vjellë priret të largohet brenda pak
muajsh. Anoreksikja tashmë e ka përballur frikën e saj më të madhe, të shtuarit
peshë, dhe sheh një përmirësim në shëndetin e saj. Shtimi në peshë do të
rrafshohet shumë shpejt, por këmbëngulni që ajo te vazhdojë të ndjekë planin e
vakteve “të mirëmbajtjes” si pjesë e një detyre shtëpie. Shih kapitullin 13(konsiderata
praktike) te librit tim, Redeemed
from the Pit: Biblical Repentance and Restoration from the bondage of Eating
Disorders( Shpengim
nga bataku, pendesë dhe ripërtëritje biblike nga robëria e çrregullimeve në të ngrënë)
Një
bulimike sheh se dëshirat e papërmbajtura të saj largohen teksa mendja e saj
ripërtërihet, pjesërisht edhe sepse ajo po mban ushqimin që trupi isaj kishte
aq shume nevojë. Energjia dhe përqëndrimi i saj përmirësohen drastikisht,
pothuaj ne te njëjtën kohë që rresht së vjelli, pasi niveli i sheqerit ne
gjakun e saj nuk leviz pa fre cdo orë. Emocionalisht, anoreksiket dhe bulimiket
priren të jenë në të njejtin nivel sapo të ngrënët e tyre normalizohet, dhe nuk
fiksohen aq shpesh tek ushqimi.
Eshte
jashtëzakonisht inkurajuese, si për gruan që kalon çrregullimin në të ngrënë,
ashtu edhe për këshilluesin, të shohë transformimin të ndodhë ndersa ajo mëson
t’I mbajë syte në Krishtin dhe ta lërë robërinë e saj perfundimisht tek këmbët
e kryqit.